Hitte en effect op vleermuizen

Het is en wordt weer erg warm in Nederland. Zeker voor vleermuizen die in de spouwmuren of in daken aan zonzijdes van gebouwen leven. Wanneer vleermuizen binnen de spouwmuur of het dak niet naar een koelere plek kunnen verhuizen, dan zijn ze gedwongen om van gebouw te wisselen of buiten aan de muur te gaan hangen. Help vleermuizen met meer verkoelend water en groen in stad en dorp!

Gebouwbewonende vleermuizen gebruiken door het jaar heen meerdere verblijfplaatsen. In de zomer bewonen ze doorgaans een warme plek waar voldoende ruimte is voor het grootbrengen van hun jongen. Maar bij de huidige hitte kan zo’n spouwmuur of dak erg heet worden, zeker wanneer deze aan de zonzijde van het gebouw is gesitueerd. In natuurlijke situaties – en veel gebouwen zonder na-isolatie – kunnen vleermuizen vaak nog verhuizen naar koudere delen van de spouw. Wanneer een spouwmuur niet meer volledig toegankelijk is (bijvoorbeeld door na-isolatie) of wanneer ze alleen in het dak terecht kunnen, krijgen de vleermuizen het bijzonder zwaar. 

Gevaar op de loer
Dat heeft als gevolg dat vleermuizen soms noodgedwongen moeten verhuizen naar een koelere plek (overdag vliegende vleermuizen) of dat vleermuizen overdag (bijna) buiten hangen voor wat frisse (minder hete lucht). Op zo’n tijdstip liggen er ook roofdieren op de loer zoals de huiskat, roofvogels en zelfs hongerige merels. Bovendien geeft zo’n verhuizing het risico op het verliezen of achterblijven van nog niet zelfstandige jonge vleermuizen.

Meer water en groen helpt vleermuizen
Omdat gebouwenbewonende vleermuizen vaak in dorpen en steden wonen, is het belangrijk dat ook daar voldoende waterrijke en groene gebieden voor vleermuizen beschikbaar zijn. Niet alleen om te drinken, maar ook om op insecten te jagen. Waar water is, zijn insecten en ook vleermuizen die vervolgens deze insecten opeten.

Nu de zomers steeds heter worden, wordt water in stad en dorp van levensbelang voor vleermuizen. Immers, meer water en meer groen resulteert in een minder warme stad. Dat dit van levensbelang is voor vleermuizen, blijkt ook uit een recent gepubliceerd artikel over het belang van vijvers en kanalen in Rome. 

Eerste hulp bij hitte
Mocht u tijdens deze warme dagen een vleermuis vinden of zien hangen, volgen hier een aantal tips. Een vleermuis die aan een buitenmuur hangt, zal daar verkoeling zoeken en hoeft helemaal niet ziek of zwak te zijn. Als de vleermuis daar urenlang in de volle zon hangt, of als hij daar de volgende dag nog hangt, dan kan de vleermuis wel uitgedroogd en zwak zijn. Laat hem met rust en probeer de vleermuis niet te vangen. Hetzelfde geldt voor een vleermuis die op de grond ligt. Neem contact op met een vleermuisdeskundige bij u in de buurt en volg zijn of haar advies op. Het kan ook voorkomen dat vleermuizen op zoek gaan naar koelte en vanuit het dak of een spouwmuur op een zolder of in een woonruimte terechtkomen. Daar kun je van schrikken, maar paniek is niet nodig. Zet een raam open zodat ze weg kunnen vliegen, of bel een vleermuisdeskundige. Probeer ook in dit geval de vleermuis niet zelf te vangen! 

Tip van GroeneStad071
Heb je nog geen water in de tuin en vindt je een echte vijver teveel gedoe? Ga dan voor een minivijvertje door een speciekuip in te graven! Een speciekuip koop je bij de bouwmarkt of vindt je tweedehands. Hij is niet groot dus je graaft hem zo in. Het is een plek waar libellen kunnen leven, kikkers en salamanders naartoe komen, bijen en andere vliegende bestuivers kunnen drinken, vogels wat drinken of een badje nemen, de egel een slokje neemt en vleermuizen dus heel veel baat bij hebben. Eigenlijk worden alle dieren in je tuin blij van een beetje water! Zie ook de Jaar van de Tuin aflevering over vijvers in de stadstuin.

Lees het originele artikel van de Zoogdiervereniging op Nature Today
Foto: Gewone dwergvleermuis boven tuinvijver van René Janssen